Op deze pagina
Toestemming is een cruciaal element in elke intieme relatie. Het is de sleutel tot het respecteren van elkaars grenzen en keuzes.
In dit artikel duiken we in de wereld van seksuele toestemming binnen intieme relaties. We behandelen de basisprincipes van toestemming, hoe het eruit ziet en hoe het er niet hoort uit te zien.
Duik dieper in het belang van fysieke en emotionele intimiteit in relaties met onze uitgebreide gids!
Wat is seksuele toestemming?
Toestemming is een vorm van seksuele communicatie die ervoor zorgt dat alle betrokkenen op één lijn zitten en zich comfortabel voelen bij alle activiteiten. 1 Het concept van seksuele toestemming omvat twee cruciale componenten:
- Bewustzijn: Voordat ze ergens mee instemmen, moeten beide personen volledig begrijpen en zich bewust zijn van waar ze mee instemmen. In de context van seksuele toestemming betekent dit weten welk soort seksueel gedrag wordt verwacht en overeengekomen. Zonder dit begrip, is er geen toestemming. 2
- Bereidheid: Beide partijen moeten hun actieve, vrijwillige instemming geven voor elke seksuele activiteit. Deze instemming moet enthousiast en vrijelijk gegeven zijn. Als iemand zich onder druk gezet of gedwongen voelt om seks te hebben, dan is er geen sprake van wederzijdse toestemming. 2
Ontdek hoe communicatie je seksleven kan verbeteren!
Seksuele instemming binnen relaties
Onderzoek wijst uit dat de historie van een relatie invloed heeft op hoe we de noodzaak van duidelijke instemming zien. Met andere woorden, de duur van de relatie en de mate van seksuele betrokkenheid kunnen onze perceptie van instemming beïnvloeden. 1
Een onderzoek heeft laten zien dat wanneer een stel wordt voorgesteld als zijnde al een tijdje samen en seksueel op hun gemak met elkaar, mensen hun gedragingen als duidelijker in termen van seksuele intentie zien. Ze beschouwen deze gedragingen ook als meer acceptabel en met wederzijdse instemming. In zulke situaties denken mensen wellicht niet dat expliciete verbale instemming bij elke stap van intimiteit zo noodzakelijk is, omdat ze ervan uitgaan dat het stel elkaars grenzen kent. 1
Hoe langer een stel samen is, hoe meer mensen geneigd zijn om aan te nemen dat ze elkaars grenzen kennen en niet bij elke stap expliciete verbale instemming nodig hebben. 1
Daarentegen, wanneer een stel wordt voorgesteld als zijnde met weinig of geen geschiedenis samen, zoals op een eerste date, is er meer twijfel. In deze situaties zijn mensen meer geneigd te denken dat expliciete verbale instemming belangrijk is, omdat ze elkaars grenzen misschien nog niet goed kennen. 1
Aan de andere kant, wanneer een stel weinig of geen geschiedenis samen heeft - zoals op een eerste date - neigen mensen ertoe om te denken dat expliciete verbale instemming essentieel is. 1
Echter, ongeacht hoe lang een stel al samen is of wat de context is, instemming mag nooit als vanzelfsprekend worden beschouwd. Het moet altijd actief worden besproken en gecommuniceerd.
Wat betekent toestemming in relaties?
Toestemming is geen eenmalig gebeuren, maar een voortdurende dialoog tussen partners. Een gezonde relatie houdt in dat er gecommuniceerd wordt over grenzen, wensen en beperkingen.
Laten we eens kijken hoe seksuele toestemming eruit ziet:
1. Open en eerlijke communicatie
Open seksuele communicatie is cruciaal voor toestemming. 3 Dit houdt in dat je praat over waar je je comfortabel bij voelt en waarbij niet, en dat je de grenzen van je partner respecteert.
Deze open dialoog moet zich uitstrekken tot alle facetten van je relatie - niet alleen de fysieke. Hoe meer je communiceert, hoe beter je de comfortzones, voorkeuren en grenzen van je partner zult begrijpen.
2. Enthousiaste toestemming
Toestemming is niet alleen het ontbreken van een “nee”; het is de aanwezigheid van een enthousiast “ja”. Beide partijen moeten zich opgewonden en comfortabel voelen met wat er gebeurt.
“Enthousiaste toestemming vereist dat alle betrokkenen een duidelijk ‘ja’ uitspreken voordat er seks plaatsvindt.” 4
Als je partner aarzelt of onzeker lijkt, is het belangrijk om even te stoppen en de situatie opnieuw te beoordelen. Soms kan een simpele vraag als “Je lijkt onzeker; wil je erover praten?” de weg vrijmaken voor een comfortabelere en consensuele ervaring voor jullie beiden.
3. Grenzen respecteren
Respect is een fundamenteel onderdeel van elke gezonde relatie en is essentieel voor het vaststellen van toestemming. Respectvol zijn betekent het eren van de uitgesproken grenzen van je partner zonder vragen of tegenwerking.
Als je partner aangeeft dat hij/zij zich niet comfortabel voelt bij een bepaalde activiteit, moet die grens worden geaccepteerd zonder onderhandelingen of pogingen om van gedachten te veranderen. Het respecteren van grenzen bevordert vertrouwen, een cruciaal element in het onderhouden van een op toestemming gebaseerde relatie.
4. Voortdurende dialoog
Toestemming is geen eenmalige afspraak, maar een continu proces dat regelmatig moet worden herzien. Naarmate mensen zich ontwikkelen, veranderen ook hun voorkeuren en comfortzones.
Houd de communicatie open, zoek naar enthousiaste toestemming en houd elkaar op de hoogte van eventuele veranderingen in gevoelens of grenzen. Regelmatige “check-ins” kunnen helpen om de relatie consensueel, respectvol en plezierig voor beide partijen te houden.
Wat toestemming absoluut niet inhoudt
Het is net zo cruciaal om te begrijpen wat toestemming niet is, als om te weten wat het wel is. Hoewel sommige signalen overduidelijk kunnen zijn, kunnen andere minder makkelijk te herkennen zijn.
Hier is wat seksuele toestemming absoluut niet betekent:
1. Druk of manipulatie
Elke vorm van druk, manipulatie of dwang maakt toestemming ongeldig. Manipulatieve tactieken zoals emotionele chantage (“Als je echt van me hield, dan zou je…”) of iemand zich verplicht laten voelen, wijzen op een gebrek aan echte toestemming.
Als je je ooit gehaast of onder druk gezet voelt om iets te accepteren, onthoud dan dat echte toestemming vrij is van dwang en volledig vrijwillig moet zijn. 2
2. Stilte of gebrek aan verzet
Stilte betekent geen toestemming. Een gebrek aan verbale of fysieke weerstand mag nooit worden geïnterpreteerd als instemming. Echte toestemming omvat een duidelijk, enthousiast “ja” van beide partijen.
Als je partner stil is, is het jouw taak om te checken en expliciet om hun toestemming te vragen voordat je verder gaat met welke activiteit dan ook.
3. Veronderstelde toestemming
Veronderstellingen zijn de vijanden van toestemming. Hoewel mensen in een relatie enige bekendheid kunnen hebben met elkaars grenzen, mogen deze nooit als vanzelfsprekend worden aangenomen.
Grenzen kunnen veranderen naarmate de tijd vordert, en het is belangrijk om de dialoog open te houden en aannames te vermijden over waar je partner wel of niet comfortabel mee is.
Advies voor het stimuleren van wederzijdse instemming in je relatie
Instemming is geen eenmalige gebeurtenis of een checkbox die je even snel afvinkt; het is een continu gesprek. Het opbouwen van een cultuur van instemming vraagt om open communicatie, begrip en, boven alles, respect voor elkaars grenzen en comfortzones.
Hier zijn enkele adviezen voor het stimuleren van instemming in je relatie:
1. Wees open over seks
Openheid over je seksuele behoeften en grenzen is cruciaal voor een gezonde relatie. Heldere communicatie over seks legt de basis voor ervaringen waar jullie beiden comfortabel mee zijn. Simpel gezegd, praten over seks zorgt ervoor dat zowel jij als je partner weten wat wel en niet oké is.
Het kan in het begin wat ongemakkelijk voelen om over seks te praten, maar het is essentieel. Open gesprekken helpen om eventuele misverstanden te voorkomen en het makkelijker te maken om te begrijpen wat elk van jullie wel en niet wil. Na verloop van tijd zul je merken dat open zijn over seks niet alleen je seksleven verbetert, maar ook je emotionele band versterkt.
Onderzoek heeft aangetoond dat open seksuele communicatie zowel de seksuele als de relatie tevredenheid verbetert. 5
Als je niet zeker weet hoe je het gesprek moet beginnen, kun je deze tips voor het praten over seks met je partner gebruiken.
2. Respecteer grenzen
Het respecteren van grenzen is essentieel voor het creëren van een omgeving waarin zowel jij als je partner zich veilig en gerespecteerd voelen. Als je partner ooit ongemak uitdrukt over een activiteit, dring dan niet aan om het te doen, zelfs als je denkt dat hij/zij het uiteindelijk wel oké zal vinden.
Grenzen respecteren betekent aandachtig luisteren wanneer je partner “nee” zegt of ongemak uitdrukt en hem/haar niet onder druk zetten om van gedachten te veranderen. Onthoud, grenzen kunnen veranderen na verloop van tijd of zelfs binnen dezelfde ontmoeting. Je mag van gedachten veranderen, en dat mag je partner ook.
Ontdek nuttige tips over het respecteren van de grenzen van je partner.
3. Creëer een veilige omgeving
Zorg ervoor dat zowel jij als je partner zich veilig genoeg voelen om “nee” te zeggen zonder angst voor oordeel of vergelding. De beste manier om een veilige omgeving te creëren is door duidelijke afspraken te maken en ervoor te zorgen dat jullie beiden je eraan houden.
Als een van jullie de afgesproken grenzen overtreedt, is het belangrijk om te praten over hoe elk van jullie het beter kan doen en een comfortabelere sfeer kan creëren voor verdere ontmoetingen.
Respectvolle, niet-oordelende dialoog is hier de sleutel - onthoud, het kost twee mensen om een consensuele relatie op te bouwen en te onderhouden.
Leer hoe je een veilige omgeving in je relatie kunt creëren!
4. Let op non-verbale communicatie
Onderzoek toont aan dat mensen in langdurige relaties vaak meer vertrouwen op non-verbale en indirecte signalen om hun grenzen en verlangens te communiceren. 3 Dus, hoe langer je met iemand samen bent, hoe minder waarschijnlijk het is dat hij/zij directe verbale signalen zal gebruiken om toestemming te geven.
Daarom is het essentieel om altijd alert te zijn op de non-verbale signalen van je partner, naast hun woorden. Let op lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen - deze subtiele hints kunnen je veel vertellen over hoe iemand zich voelt.
Een andere reden waarom non-verbale communicatie zo belangrijk is, is dat sommige mensen zich misschien niet op hun gemak voelen om expliciete verbale toestemming te geven. Het delen van seksuele voorkeuren en afkeuren vereist dat je je op je gemak voelt bij seksuele communicatie. 6 Als iemand niet comfortabel is met het openlijk bespreken van seks met hun partner, zullen ze waarschijnlijk ook geen expliciete verbale toestemming geven.
Echter, enkel vertrouwen op non-verbale signalen om toestemming te peilen kan riskant zijn. Een studie heeft aangetoond dat mannen vaak de enthousiasme en seksuele interesse van vrouwen overschatten op basis van alleen lichaamstaal. 2 Dit onderstreept het belang van verbale communicatie als het gaat om toestemming.
Ontdek hoe je beter kunt worden in het lezen van de lichaamstaal van je partner!
5. Regelmatige check-ins
Maak het een gewoonte om regelmatig bij je partner in te checken. Stel vragen zoals “Hoe voel je je?” of “Voel je je nog steeds op je gemak met dit?” tijdens een ontmoeting kan helpen om ervoor te zorgen dat jullie beiden je gerespecteerd en veilig voelen.
Regelmatige check-ins geven je partner ook de kans om hun grenzen, gevoelens en verlangens meer openlijk te uiten. Dit zal niet alleen het vertrouwen tussen jullie beiden versterken, maar het zal jullie ook helpen je veiliger te voelen in de wetenschap dat je partner zich op zijn/haar gemak voelt.
Effectieve communicatie is de basis van elke gezonde relatie. Bekijk onze uitgebreide gids over communicatie in relaties voor tips over hoe je je relatie kunt verbeteren met open communicatie.
- Relationship Goals: How to Win at Dating, Marriage, and Sex
- The Friends With Benefits Rulebook: How to Get in, Get Laid, and Get Out With Dignity (and Even a Relationship)
- She Comes First: The Thinking Man's Guide to Pleasuring a Woman
- How To Talk Dirty: 157 Dirty Talk Examples Guaranteed To Drive Your Lover Wild & Give You Ultimate Pleasure & Excitement Tonight
- Sex Without Stress: A couple's guide to overcoming disappointment, avoidance & pressure
Humphreys, T. (2007). Perceptions of Sexual Consent: The Impact of Relationship History and Gender. Journal of Sex Research, 44(4), 307–315. doi.org ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
Humphreys, T. P., & Herold, E. (2007). Sexual consent in heterosexual relationships: Development of a new measure. Sex Roles, 57(3–4), 305–315. doi.org ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
Newstrom, N. P., Harris, S. M., & Miner, M. H. (2020). Sexual Consent: How Relationships, Gender, and Sexual Self-Disclosure Affect Signaling and Interpreting Cues for Sexual Consent in a Hypothetical Heterosexual Sexual Situation. Sex Roles. doi.org ↩︎ ↩︎
Barker, M., Gill, R., & Harvey, L. (2018). Mediated intimacy: Sex advice in media culture. Sexualities, 21(8), 1337–1345. doi.org ↩︎
Montesi, J. L., Fauber, R. L., Gordon, E. A., & Heimberg, R. G. (2010). The specific importance of communicating about sex to couples’ sexual and overall relationship satisfaction. Journal of Social and Personal Relationships, 28(5), 591–609. doi.org ↩︎
Beres, M., Herold, E. S., & Maitland, S. B. (2004). Sexual Consent Behaviors in Same-Sex Relationships. Archives of Sexual Behavior, 33(5), 475–486. doi.org ↩︎
Janet Smith
Janet Smith is een freelance schrijfster die zich specialiseert in psychologie, relaties en daten. Ze heeft altijd gefascineerd geweest door de werking van het menselijk brein en …
Read full bio
