De wetenschap achter hechtingsstijlen in relaties

Ontdek de 4 hechtingsstijlen in de romantiek. Leer hoe ze relaties vormgeven en emotionele verbindingen beïnvloeden.

Op deze pagina

Voel je je in romantische relaties vaak op je hoede, altijd bezorgd over de status van je relatie? Of kun je juist met gemak vertrouwen op je partner, wetende dat hij/zij je niet zal laten vallen?

Onze hechtingsstijlen, die vaak hun oorsprong vinden in onze vroege kinderjaren, hebben een diepgaande invloed op hoe we onze romantische relaties als volwassenen aanpakken. Laten we eens duiken in de vier belangrijkste hechtingsstijlen en hun effect op onze relaties.

Wil je meer voldoening in je relaties? Ontdek hoe communicatie en hechtingsstijlen de dynamiek van relaties vormgeven, en hoe je ze in je voordeel kunt gebruiken.

Wat houdt de hechtingstheorie in?

Wat houdt de hechtingstheorie in?

De hechtingstheorie, ontwikkeld door psycholoog John Bowlby, geeft ons waardevolle inzichten in hoe onze vroege ervaringen met verzorgers onze relaties en verbindingen gedurende ons leven beïnvloeden. Dit gebeurt door middel van een proces dat ‘interne werkmodellen’ wordt genoemd. 1

In simpele bewoordingen, de manier waarop we als kinderen met onze verzorgers omgingen, creëert een intern model voor hoe we ons in relaties gedragen als volwassenen. Hoe je jezelf ziet en hoe je je verhoudt tot anderen, wordt bepaald door dit interne model. 2

Bijvoorbeeld, als je ouders liefdevol en zorgzaam waren, zou je je veilig kunnen voelen in relaties en meer vertrouwen kunnen hebben. Maar als je verzorgers voortdurend onbetrouwbaar of kritisch waren, kun je als volwassene angstig en afstandelijk worden in relaties.

In essentie beschrijven de vier hechtingsstijlen hoe we reageren op onze behoefte aan veiligheid en nabijheid in romantische relaties. Deze zijn:

Het begrijpen van onze hechtingsstijl kan ons helpen onze interacties met anderen te begrijpen en hoe we relaties zien. Het kan ons ook helpen om manieren te vinden om onze relaties te verbeteren en gezondere emotionele verbindingen te creëren.

Ontdek hoe hechtingsstijlen intimiteit beïnvloeden in liefdesrelaties. Ontdek de geheimen van gezondere verbindingen.


1. Bezorgd/Angstig

1. Bezorgd/Angstig

Pieker je voortdurend over de toekomst van je relatie of of je partner wel echt van je houdt? Heb je het gevoel dat je altijd op zoek bent naar de aandacht en bevestiging van je partner?

Als dat het geval is, heb je wellicht een ‘bezorgde/angstige’ hechtingsstijl. Deze eerste hechtingsstijl wordt gekenmerkt door een laag zelfbeeld en een neiging om meer nabijheid te zoeken dan je partner wellicht comfortabel vindt.

Hoe het eruit ziet

Mensen met een bezorgde/angstige hechtingsstijl hunkeren naar affectie en nabijheid, maar voelen zich vaak tekortschieten. Ze hebben de neiging om overgevoelig te zijn voor het gedrag van hun partners, en overanalyseren op zoek naar tekenen van afwijzing of verlating. 2

Deze personen hebben mogelijk ook moeite met het nemen van beslissingen omdat ze bang zijn dat hun partner het niet met hen eens zal zijn. Ze worden vaak angstig als hun partner afstandelijk is of hen niet genoeg aandacht geeft, wat leidt tot wantrouwen en afhankelijkheid in de relatie. 3

Je weet dat je een bezorgde/angstige hechtingsstijl hebt als:

Hoe een bezorgde hechtingsstijl volwassen relaties beïnvloedt

Een bezorgde/angstige hechtingsstijl kan het lastig maken om autonomie en nabijheid in romantische relaties in evenwicht te houden. De persoon met deze stijl kan zich te afhankelijk voelen van de partner voor bevestiging en geruststelling. 4 5

Dit kan ertoe leiden dat ze zich op manieren gedragen die hun partner afstoten, zoals te aanhankelijk of veeleisend zijn. De partner kan ook overweldigd raken door de behoefte van het individu aan aandacht en geruststelling, waardoor ze zich verstikt voelen. 6

Wanneer bezorgd/angstig voelt dat hun partner zich distantieert, kunnen ze te aanhankelijk of achterdochtig worden. Deze gedragingen kunnen spanning en wrok in de relatie creëren, waardoor het moeilijk is om een gezonde relatie te onderhouden.

Ontdek effectieve strategieën voor koppels om onzekere hechting te overwinnen. Versterk je band en bevorder een veiligere liefdesverbinding met deze strategieën over hoe koppels onzekere hechting kunnen overwinnen.

Voor deze personen om gezondere relaties op te bouwen, is het essentieel om te leren onafhankelijker en zelfverzekerder te zijn. Therapie en andere vormen van zelfhulp, zoals mindfulness meditatie of journaling, kunnen deze personen helpen zelfvertrouwen op te bouwen en vertrouwen in hun relaties. 7


2. Vermijdend/Afstandelijk

2. Vermijdend/Afstandelijk

Het tweede type hechtingsstijl is de vermijdende of afstandelijke stijl. Duw je je partner voortdurend weg en vind je het lastig om je open te stellen of je gevoelens te delen?

Als dit het geval is, kan dit duiden op de ‘vermijdende/afstandelijke’ hechtingsstijl. Deze stijl wordt gekenmerkt door een sterke behoefte aan onafhankelijkheid en emotionele afstand in relaties.

Hoe het eruit ziet

Mensen met een vermijdende/afstandelijke hechtingsstijl vinden het vaak moeilijk om dicht bij hun partners te komen. Ze kunnen moeite hebben met het uiten van hun emoties en zich ongemakkelijk voelen bij het ontvangen van affectie of steun van hun partner.

Als kinderen kunnen deze mensen verzorgers hebben gehad die emotioneel niet beschikbaar of onvoldoende ondersteunend waren. Hierdoor leerden ze hun emoties te beheersen en zichzelf te beschermen tegen pijn door hun partner weg te duwen.

Mensen met deze hechtingsstijl hebben vaak een positief zelfbeeld en zijn zeer onafhankelijk. Ze kunnen echter negatieve beelden van anderen hebben, hen minder vertrouwen en hen als onbetrouwbaar beschouwen. 8

Ze zijn ook emotioneel afstandelijk en vermijden conflicten om de relatie te behouden. Hierdoor kunnen deze mensen overkomen als onverschillig en ongeïnteresseerd in de relatie. 9

Je weet dat je een vermijdende/afstandelijke hechtingsstijl hebt als:

Hoe de vermijdende hechtingsstijl volwassen relaties beïnvloedt

Mensen met een vermijdende/afstandelijke hechtingsstijl kunnen worstelen met intimiteit in relaties, omdat ze vaak moeite hebben om anderen te vertrouwen of zich voor hen open te stellen. Dit kan leiden tot kortstondige relaties en een weerstand tegen langdurige verbintenissen.

Deze hechtingsstijl kan het ook moeilijk maken om conflicten in relaties op te lossen. Deze mensen kunnen problemen vermijden of te snel ruzies beëindigen zonder het probleem op te lossen, wat kan leiden tot onopgeloste wrok en spanning.

Omdat mensen met een vermijdende stijl liever niet op anderen vertrouwen, kunnen ze terughoudend zijn om compromissen te sluiten of moeite te doen om aan de behoeften van hun partner te voldoen. Dit kan leiden tot eenzijdige relaties waarin slechts één persoon het werk doet, wat kan resulteren in frustratie en wrok.

Voor mensen met een vermijdende/afstandelijke hechtingsstijl kan het belangrijk zijn om te leren hoe ze comfortabel kunnen zijn met afhankelijkheid en kwetsbaarheid. Hoewel onafhankelijk zijn belangrijk is, helpt het openstaan voor en vertrouwen op andere mensen je om diepere en gezondere relaties op te bouwen. 10


3. Chaotisch / Angstig-vermijdend

3. Chaotisch / Angstig-vermijdend

Voel je je vaak verward en conflicterend als het op relaties aankomt? Worstel je met het vertrouwen in anderen, terwijl je je tegelijkertijd tot hen aangetrokken voelt?

Als dit het geval is, kan dit duiden op een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl. Mensen met deze stijl hebben mogelijk een inconsistente of onopgeloste zorg ervaren van hun verzorgers tijdens hun kindertijd.

Hierdoor hebben ze geleerd om emotionele intimiteit en nabijheid in relaties te vermijden.

Hoe het eruit ziet

Mensen met een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl hebben vaak moeite om relaties te vertrouwen. Ze kunnen zich tegelijkertijd aangetrokken voelen tot en afgestoten voelen door hun partner, wat leidt tot intense ambivalentie en verwarring.

Deze mensen hebben vaak moeite om hun emoties te uiten en kunnen heen en weer schommelen tussen het voelen van overdreven zelfvertrouwen en angst of onzekerheid. Ze kunnen zich ook overweldigd voelen door schuld, schaamte en angst bij het proberen om emotioneel dicht bij iemand te komen.

Enkele tekenen dat je een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl kunt hebben, zijn:

Hoe de chaotische hechtingsstijl volwassen relaties beïnvloedt

Omdat ze intimiteit vrezen, hebben mensen met een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl vaak moeite om hechte relaties te vormen. Deze mensen kunnen zich in ongezonde relaties bevinden vanwege hun moeite om anderen te vertrouwen en gebrek aan zelfvertrouwen.

Mensen met een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl kunnen ook moeite hebben met het oplossen van conflicten in relaties. Ze schommelen vaak tussen vluchten of vechten, wat leidt tot ineffectieve communicatie en onopgeloste problemen.

Omdat effectieve communicatie de sleutel is tot succesvolle relaties, moeten mensen met een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl leren hoe ze hun emoties op een gezonde manier kunnen uiten. Dit kan lastig zijn, omdat mensen met deze hechtingsstijl ook moeite kunnen hebben met het herkennen en reguleren van hun gevoelens. 11

Het identificeren en beheren van emoties is essentieel voor mensen met een chaotische/angstig-vermijdende hechtingsstijl. Leren om anderen te vertrouwen en zelfvertrouwen te ontwikkelen is ook belangrijk, net als het begrijpen dat afhankelijkheid en kwetsbaarheid essentieel zijn voor gezonde relaties.


4. Veilige Hechting

4. Veilige Hechting

Voel je je op je gemak bij het uiten van je gevoelens en het diepgaand verbinden met anderen? Geniet je van de nabijheid van je partner en voel je je veilig binnen de relatie?

Als dit het geval is, dan kan dit een teken zijn dat je een veilige hechtingsstijl hebt. Mensen met deze hechtingsstijl hebben vaak als kinderen consistente en responsieve zorg van hun verzorgers ervaren, waardoor ze vertrouwen konden opbouwen in anderen en in zichzelf.

Hoe het eruit ziet

Mensen met een veilige hechtingsstijl voelen zich vaak op hun gemak bij het uiten van hun gevoelens en het diepgaand verbinden. Als kinderen leerden ze dat hun verzorgers er waren en beschikbaar waren wanneer ze hen nodig hadden.

Hierdoor hebben ze de boodschap geïnternaliseerd dat relaties betrouwbaar en veilig zijn. Als volwassenen voelen ze zich op hun gemak bij het uiten van zowel positieve als negatieve emoties aan hun partner zonder angst voor oordeel of afwijzing.

Deze mensen voelen zich ook op hun gemak bij zowel afhankelijk zijn van als afhankelijk worden in relaties, wat leidt tot gevoelens van veiligheid en vertrouwen.

Veilige hechtingsstijlen zien er vaak zo uit:

Hoe de veilige hechtingsstijl volwassen relaties beïnvloedt

Mensen met een veilige hechtingsstijl hebben vaak gezonde relaties. Ze voelen zich op hun gemak bij het afhankelijk zijn van en vertrouwen op hun partners, wat leidt tot gevoelens van veiligheid in de relatie.

Veilige personen ervaren ook meer positieve emoties in relaties, zoals tevredenheid en vreugde. Ze kunnen hun behoeften effectief communiceren en empathie tonen voor hun partner, wat het probleemoplossend vermogen verbetert. 12

Omdat veilige personen zich op hun gemak voelen bij zowel afhankelijkheid als onafhankelijkheid, gaan ze constructiever om met conflicten. Deze personen kunnen vaak productieve gesprekken voeren en samenwerken met hun partners om problemen op te lossen. 13

Deze mensen begrijpen ook het belang van compromissen en het voldoen aan de behoeften van hun partner, wat leidt tot een algeheel bevredigender relatie. Ze erkennen dat relaties inspanning en werk vereisen, maar vertrouwen op de verbinding.

Veilige personen begrijpen dat relaties zowel mooi als uitdagend kunnen zijn, en ze zijn bereid om beide aspecten van hun relatie te accepteren. Dit leidt tot een stabielere relatie en stelt hen in staat om diepere verbindingen met anderen te ervaren.

Idealiter zouden alle personen moeten streven naar het ontwikkelen van een veilige hechtingsstijl voor gezonde relaties. Dit houdt in dat je het belang van empathie, communicatie en vertrouwen begrijpt en leert om je emoties effectief te beheren.

Maar het ontwikkelen van een veilige hechtingsstijl kan uitdagend zijn, en het opbouwen van vertrouwen en zelfvertrouwen in relaties kost tijd. Als je moeite hebt met het vormen van hechte relaties, overweeg dan om professionele hulp te zoeken bij een gekwalificeerde therapeut of counselor die gespecialiseerd is in hechtingsgerichte therapie.


FAQ over hechtingspatronen in relaties

FAQ over hechtingspatronen in relaties

1. Wat zijn de 4 soorten hechtingspatronen?

De theorie van hechting onderscheidt vier primaire hechtingspatronen, gebaseerd op de kwaliteit van de vroege interacties tussen verzorger en kind. Deze patronen beïnvloeden hoe we relaties aangaan en ervaren op latere leeftijd. De vier soorten hechtingspatronen zijn:

Deze hechtingspatronen hebben een sterke invloed op hoe we romantische relaties ervaren en erin functioneren, wat het belang van het begrijpen van je eigen hechtingspatroon en de mogelijke impact op de dynamiek van de relatie onderstreept.

2. Welk hechtingspatroon is het beste voor relaties?

Het veilige hechtingspatroon is het meest bevorderlijk voor relaties. Mensen met een veilig hechtingspatroon hebben over het algemeen gezondere, meer bevredigende en meer vervullende relaties in vergelijking met die met andere hechtingspatronen.

Mensen met een veilig hechtingspatroon hebben een positief zelfbeeld en een positief beeld van hun partners. Ze voelen zich op hun gemak bij emotionele intimiteit, uiten hun gevoelens vrijuit en hebben vertrouwen dat hun partners er zijn wanneer dat nodig is.

Het is belangrijk om te benadrukken dat hechtingspatronen niet vastliggen en kunnen veranderen door zelfbewustzijn en persoonlijke groei. Het ontwikkelen van een veiliger hechtingspatroon door introspectie, therapie en communicatie kan leiden tot meer bevredigende en harmonieuze relaties.

3. Welke hechtingsstijlen zijn het meest voorkomend?

De meest voorkomende hechtingsstijl onder individuen kan variëren, afhankelijk van de specifieke groep die wordt onderzocht en culturele factoren. Toch heeft onderzoek consequent aangetoond dat de veilige hechtingsstijl de meest gangbare en gewenste hechtingsstijl is in veel culturen.

Veilige hechting wordt gekenmerkt door personen die zich op hun gemak voelen bij emotionele intimiteit, vertrouwen hebben in hun partners en een positieve kijk hebben op zichzelf en hun relaties. Onderzoeken tonen aan dat de meeste volwassenen in diverse culturen veilige hechtingsneigingen vertonen. 14

Het is belangrijk om te beseffen dat hechtingsstijlen niet vastliggen, en individuen kunnen verschillende hechtingspatronen vertonen in verschillende relaties en contexten. Daarnaast kunnen culturele normen en opvoeding de hechtingsstijlen en hun prevalentie in verschillende culturen beïnvloeden.

4. Hoe kan ik de hechtingsstijl van mijn partner achterhalen?

Het achterhalen van de hechtingsstijl van je partner kan waardevolle inzichten bieden in hoe hij/zij emotionele intimiteit ervaart en relaties aangaat. Hier zijn enkele handige manieren om de hechtingsstijl van je partner te achterhalen:

  1. Open communicatie: De meest directe manier is om open en eerlijke gesprekken met je partner te hebben over hechtingsstijlen. Deel je kennis over de hechtingstheorie en vraag of hij/zij er bekend mee is. Stimuleer hen om hun hechtingsstijl te onderzoeken en te bespreken hoe deze zich kan uiten in jullie relatie.
  2. Observeer hun gedrag: Let op hoe je partner reageert op emotionele situaties en intimiteit. Iemand met een veilige hechtingsstijl kan zich op hun gemak voelen bij het uiten van emoties en het zoeken naar emotionele steun wanneer dat nodig is. Aan de andere kant kan een angstig persoon constant geruststelling zoeken, terwijl een vermijdend persoon zich emotioneel kan terugtrekken.
  3. Deel bronnen over hechting: Introduceer je partner bij artikelen, boeken of quizzen over de hechtingstheorie. Stel voor om samen een quiz over hechtingsstijlen te doen als een leuke en informatieve activiteit.

Word een meester in het begrijpen van de hechtingsstijl van je partner. Transformeer je relatie met meer emotioneel bewustzijn.

Onthoud, het identificeren van de hechtingsstijl van je partner gaat niet over het labelen van hen, maar over het begrijpen van hun behoeften, angsten en sterke punten binnen de relatie. Het kennen van elkaars hechtingsstijlen kan je helpen een meer ondersteunende en liefdevolle band te kweken.

5. Hoe kom ik achter mijn hechtingsstijl?

Het ontrafelen van je hechtingsstijl kan een verrijkend en verhelderend proces zijn. Hier zijn enkele stappen die je kunt volgen om je hechtingsstijl te ontdekken:

  1. Zelfreflectie: Neem wat tijd voor introspectie en denk na over je vroegere ervaringen en relaties, vooral die uit je kindertijd. Reflecteer op hoe je verzorgers op je behoeften en emoties reageerden. Waren ze altijd beschikbaar en ondersteunend, of kwamen ze afstandelijk en ongevoelig over?
  2. Hechtingsstijl vragenlijsten: Er zijn verschillende online vragenlijsten over hechtingsstijlen die je kunt invullen om een eerste inschatting van je hechtingsneigingen te krijgen. Deze vragenlijsten zijn gebaseerd op de gevestigde hechtingstheorie en kunnen inzicht geven in je hechtingsstijl.
  3. Patronen herkennen: Let op hoe je reageert op emotionele situaties en intimiteit in je huidige relaties. Vind je het makkelijk om je open te stellen en je partner te vertrouwen, of houd je je emoties liever voor jezelf? Het herkennen van patronen in je gedrag kan aanwijzingen geven over je hechtingsstijl.

Bedenk dat hechtingsstijlen niet vastliggen en kunnen veranderen met persoonlijke groei en heling. Het begrijpen van je hechtingsstijl kan een basis bieden voor persoonlijke ontwikkeling en gezondere relaties in de toekomst bevorderen.

Wil je een bevredigend liefdesleven? Ontdek je hechtingsstijl en verbeter je relatie dynamiek nu.

6. Wat is de meest zeldzame hechtingsstijl?

De meest zeldzame hechtingsstijl wordt over het algemeen beschouwd als de angstige, ook wel bekend als de gedesorganiseerde hechtingsstijl. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat het meten van de prevalentie van hechtingsstijlen uitdagend kan zijn vanwege verschillende factoren zoals culturele verschillen, onderzoeksmethoden en individuele complexiteiten.

De angstige hechtingsstijl wordt gekenmerkt door individuen die inconsistent, misbruikend of traumatisch verzorgd zijn tijdens hun vroege jaren. Als gevolg hiervan kunnen ze een mix van angstige en vermijdende gedragingen vertonen, wat leidt tot interne conflicten en worstelingen met vertrouwen en emotionele kwetsbaarheid.

Hechtingsstijlen spelen een belangrijke rol in ons leven, maar ze zijn niet in steen gebeiteld. Andere factoren, zoals communicatiestijlen, hebben ook invloed op onze relaties. Leer hoe je deze factoren kunt navigeren voor meer inzichtelijke relaties.


  1. Bartholomew, K., & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244. ↩︎

  2. Mikulincer, M., Shaver, P. R., & Zanna, M. P. (2003). Advances in experimental social psychology (Vol. ↩︎ ↩︎

  3. Collins, N. L. (1996). Working models of attachment: Implications for explanation, emotion, and behavior. Journal of personality and social psychology, 71(4), 810. ↩︎

  4. Hazan, C., & Shaver, P. (2017). Romantic love conceptualized as an attachment process. In interpersonal development (pp. 283-296). Routledge. ↩︎

  5. Cassidy, J., & Berlin, L. J. (1994). The insecure/ambivalent pattern of attachment: Theory and research. Child development, 65(4), 971-991. ↩︎

  6. Shaver, P. R., Schachner, D. A., & Mikulincer, M. (2005). Attachment style, excessive reassurance seeking, relationship processes, and depression. Personality and Social Psychology Bulletin, 31(3), 343-359. ↩︎

  7. Stedham, Y., & Skaar, T. B. (2019). Mindfulness, Trust, and Leader Effectiveness: A Conceptual Framework. Frontiers in psychology, 10, 1588. doi.org ↩︎

  8. Mikulincer, M. (1998). Attachment working models and the sense of trust: An exploration of interaction goals and affect regulation. Journal of personality and social psychology, 74(5), 1209. ↩︎

  9. Bartholomew, K. (1990). Avoidance of intimacy: An attachment perspective. Journal of Social and Personal relationships, 7(2), 147-178. ↩︎

  10. Kushitor, M. K., Peterson, M. B., Asante, P. Y., Dodoo, N. D., Boatemaa, S., Awuah, R. B., Agyei, F., Sakyi, L., Dodoo, F. N., & de-Graft Aikins, A. (2018). Community and individual sense of trust and psychological distress among the urban poor in Accra, Ghana. PloS one, 13(9), e0202818. doi.org ↩︎

  11. Mead, D. E. (2002). Marital distress, co-occurring depression, and marital therapy: A review. Journal of Marital and Family Therapy, 28(3), 299-314. ↩︎

  12. Torquati, J. C., & Raffaelli, M. (2004). Daily experiences of emotions and social contexts of securely and insecurely attached young adults. Journal of Adolescent Research, 19(6), 740-758. ↩︎

  13. Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2010). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. Guilford Publications. ↩︎ ↩︎

  14. Fraley, R. C. (2002). Attachment stability from infancy to adulthood: Meta-analysis and dynamic modeling of developmental mechanisms. Personality and Social Psychology Review, 6(2), 123–151. doi.org ↩︎

Auteurfoto van Amy Clark
Relatie Expert

Amy Clark

Amy Clark is een freelance schrijfster die zich toelegt op het onderwerp van relaties, huwelijk en gezinsleven. Al meer dan een decennium deelt ze een gelukkig huwelijksleven met …

Read full bio

Download de officiële app 😍

PumPum® app icon

PumPum®

Voor iPhone & Android
Blader door alle artikelen